Đề bài: Nhà văn Nguyễn Tuân cho rằng: “Trong Tắt đèn nhà văn đã xui người nông dân nổi loạn”. em hiểu như thế nào về nhận xét đó? Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ hãy làm sáng tỏ nhận định trên
Tắt đèn là một tác phẩm có nhiều giá trị nội dung cũng như hiện thực. Nhận xét về tác phẩm này nhà văn Nguyễn tuân có nói: “Trong Tắt đền nhà văn đã xui người nông dân nổi loạn”. Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ chúng ta có thể thấy rõ điều đó.
Sự xui khiến nổi dậy ở đây chính là hành động đánh lí trưởng và cai của chị Dậu. Một người phụ nữ lực điền một lúc chống lại được cả ba tên hống hách. Chúng ngã quay lơ giữa sân nhà mà không thể chống cự lại cái sức của người phụ nữ nông dân. Vì người nông dân ấy phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, làm biết bao nhiêu việc để nai lưng ra đóng sưu cho chúng. Còn chúng thì chỉ ăn và hưởng thụ trên sự khổ cực của người khác. Hết ăn rồi lại chơi làm sao chúng có sức khỏe. Vậy tại sao chị lại đánh lại chúng?
Thứ nhất, nhà chị đã quá nghèo phải ăn những mẩu khoai mà đáng ra những thứ đó người ta dành cho lợn. Chị một mình thân gái phải gánh những hai thứ sưu thuế, một là của người chồng, hai là em chồng đã chết. Người sống phải đóng thuế đã đành, người chết rồi nó cũng không tha. Chồng chị bị chúng lôi ra đình đánh cho bán sống bán chết, chị phải trở thành người mẹ tệ bạc bán con để lấy tiền nộp thuế cho cha. Thế nhưng chúng vẫn không tha, chúng vẫn đến đòi phần thuế của người chú.
Thứ hai, lúc đầu chúng đến chị đã phải xuống nước van xin, cầu khẩn nhưng chúng không chịu tha. Chị xưng con gọi ông mà chúng không nghe, chúng bất chấp mang chồng chị ra đình để đánh đập đến khi nào có thuế mới thôi. Chính vì thế mà chị không thể chịu đựng được nữa. Chị vùng lên quật một lúc cả ba tên ngã lăn quay ra sân nhà. Chị gọi mày xưng bà thể hiện sư căm ghét, tức giận vô cùng.
Có thể nói đây là lần đầu tiên chị Dậu hành động như vậy bởi chị thương chồng và căm ghét chúng. Chị không thể nhìn thấy chúng lôi người chồng của chị đi ra khỏi nhà. Trong ý thức cam chịu của người nông dân bắt đầu có sự nổi dậy, bắt đầu có sự tức giận.
Nhà văn bằng kinh nghiệm đời sống của mình đã báo trước sự nổi dậy của nhân dân qua hành động của chị Dậu. Sức chịu đựng của con người có giới hạn, một khi giới hạn đó bị vượt qua thì người nông dân sẽ nổi dậy giống như tức nước thì vỡ bờ. Vì thế nhận xét của nhà văn Nguyễn Tuân là vô cùng chính xác.