Đề bài: Nhận xét về hai bài thơ Nhớ rừng ( Thế Lữ ) và Khi con tu hú ( Tố Hữu), có ý kiến cho rằng : “ Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao khát tự do cháy bỏng của tầng lớp thanh niên trí thức. Tuy nhiên thái độ đấu tranh cho tự do ở mỗi bài lại hoàn toàn khác nhau”. Bằng hiểu biết của mình về hai bài thơ, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
I. Yêu cầu chung:
– Viết dưới dạng một bài văn nghị luận về một vấn đề văn học: Lòng yêu nước và niềm khát khao tự do cháy bỏng của tầng lớp thanh niên trí thức qua 2 tác phẩm thời kỳ trươca Cách mạng tháng Tám 1945.
– Lập luận chặt chẽ với hệ thống luận điểm thuyết phục dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về 2 bài thơ, tránh lối viết lan man theo kiểu diễn xuôi từng tác phẩm
– Bố cục rõ ràng, diễn đạt lưu loát, ít mắc lỗi chính tả.
II. Yêu cầu cụ thể:
1. Mở bài
– Giới thiệu khái quát bối cảnh Việt Nam trước CMT8 : Dân tộc ta chìm trong ách nô lệ của TD Pháp, nhiều thanh niên trí thức có tâm huyết với non sông đất nước đều khao khát tự do.
– Bài thơ “ Nhớ rừng” ( Thế Lữ ) , “ Khi con tu hú” ( Tố Hữu ) đều nói lên điều đó.
– Trích ý kiến…
2. Thân bài :
Lần lượt làm rõ 2 luận điểm sau
* Luận điểm 1 : Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao khát tự do cháy bỏng :
– Vì yêu nước nên mới thấy hết nỗi tủi cực của cuộc sống nô lệ (Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt…) , mới uất ức khi bị giam cầm ( Ngột làm sao , chết uất thôi…)
– Không chấp nhận cuộc sống nô lệ , luôn hướng tới cuộc sống tự do:
+ Con hổ nhớ về cuộc sống tự do vùng vẫy ở núi rừng đại ngàn : Những đêm trăng đẹp , những ngày mưa, những bình minh rộn rã tưng bừng…Con hổ lúc mơ màng như một thi sĩ, lúc lại như một bậc đế vương đầy quyền uy… ( dẫn chứng)
+ Người thanh niên yêu nước tuy thân bị tù đày nhưng tâm hồn vẫn hướng ra ngoài song sắt để cảm nhận bức tranh mùa hè rữc rỡ sắc màu, rộn rã âm thanh, đầy hương vị ngọt ngào…( dẫn chứng)
* Luận điểm 2 : Thái độ đấu tranh cho tự do khác nhau
– “Nhớ rừng” là tiếng nói của một tầng lớp thanh niên có tâm sự yêu nước , đau đớn về thân phận nô lệ nhưng chưa tìm được con đường giải thoát, đành buông xuôi, bất lực. Họ đã tuyệt vọng, đã hết ước mơ chiến thắng, đã thôi nghĩ đến hành động chỉ còn sống với hoài niệm, sống trong mộng tưởng…Đây là thái độ đấu tranh tiêu cực…(Ta nằm dài trong ngày tháng dần qua/ Ta đương theo giấc mộng ngà to lớn…)
– Khi con tu hú là tiếng nói của một chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi, đại diện cho những thanh niên đã đi theo con đường cứu nước mà cách mạng chỉ ra, biết rõ con đường cứu nước là gian khổ nhưng vẫn kiên quyết theo đuổi. Họ tin ở tương lai chiến thắng của cách mạng, đất nước sẽ độc lập, dân tộc sẽ tự do. Họ không ngừng đấu tranh để giải phóng dân tộc . Đây là thái độ đấu tranh rất tích cực.
( Ta nghe hè dậy bên lòng…Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu)
3. Kết bài : Khẳng định lại giá trị của hai bài thơ
– Trân trọng nỗi niềm yêu nước sâu kín. Đó là nỗi đau nhức nhối vì thân phận nô lệ, khơi dậy niềm khao khát tự do và nhớ tiếc thời oanh liệt của dân tộc.
– Tiếng nói khao khát tự do ,ý thức đấu tranh giành tự do mạnh mẽ trong “Khi con tu hú” có tác dụng tích cực đối với thanh niên đương thời.