Đề bài: Anh chị hãy Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
Nếu như bà huyện Thanh Quan với những lời thơ trang nhã,nhẹ nhàng,mang chút cung đình buồn thương man mác thì Hồ Xuân Hương có phong cách hoàn toàn khác.Giọng thơ rắn rỏi,mạnh mẽ,đề tài bình thường dân dã,ý thơ sâu sắc thâm úy mà chua cay chứa nỗi niềm phẫn uất phản kháng xã hội đương thời.Hồ Xuân Hương được coi là một người đặc biệt trong nền văn học Việt Nam và được mệnh danh là “bà chúa thơ Nôm”.Phong cách thơ của bà cũng rất giản dị mộc mạc trong hình ảnh và “bánh trôi nước” cũng là một bài thơ như vậy.Nhà thơ mượn hình ảnh nhỏ bé của bánh trôi để diễn tả thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến lúc bấy giờ,một xã hội không bình đẳng và đầy những bất công.
Câu thơ đầu tác giả vẫn sử dụng những câu ca dao quen thuộc:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
“thân em…” là câu mở đầu của biết bao những bài ca dao khi viết về đề tài thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. “Thân em” được ví với chiếc bánh trôi nước “vừa trắng lại vừa tròn” tác giả đã mượn hình ảnh mộc mạc của chiếc bánh trôi để nói lên vẻ đẹp của người phụ nữ.Họ không chỉ đẹp về hình thức mà nó còn đẹp cả về tâm hồn lẫn nhân phẩm,chỉ qua một câu thơ thôi mà tác giả đã cho ta thấy được quan điểm của mình về hình ảnh người phụ nữ trong xã hội cũ.Với vẻ đẹp như vậy đáng lẽ phải có một cuộc sống hạnh phúc sung sướng nhưng cuộc đời con người đặc biệt là phụ nữ thì phải chịu bao đắng cay,vất vả,
Câu thơ tiếp:
Ba chìm bảy nổi với nước non
Được cha mẹ sinh ra để làm người,nhưng người phụ nữ không làm chủ được mình cuộc đời họ do người khác định đoạt.Nàng Vũ Nương thùy mị nết na,đức hạnh thủy chung,chồng ra trận nàng ở nhà một mình nuôi mẹ già con thơ nàng đã làm tròn bổn phận của một người vợ,người mẹ trong gia đình.vậy mà do sự đa nghi ghen tuông quá mức nàng bị chồng nghi là thất tiết.nàng đã phải lấy cái chết để chứng minh cho sự trong sách của mình câu chuyện ấy mang đến cho người đọc thông điệp trong xã hội ấy người tốt như nàng không được sống hạnh phúc.
Hình ảnh người phụ nữ hoàn hảo như vậy đáng lẽ ra phải được sống một cuộc sống hạnh phúc,nhưng thực tế thân phận họ ra sao? “ba chìm bảy nổi” được tác giả vận dụng rất hay rất hợp lí để nói về thân phận người phụ nữ.Trong xã hội cũ họ chẳng là gì cả, không có thân phận hay địa vị thậm chí họ còn không có quyền quyết định về số phận của mình chỉ biết sống vì người khác theo quan niệm tam tòng tứ đức.Cuộc sống của họ lênh đênh chìm nổi như những chiếc bánh trôi vậy (ba chìm bảy nổi với nước non).Cũng như vậy cuộc đời của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến luôn bị xã hội nhào lộn.
Ở câu thứ ba tác giả lại sử dụng biện pháp đảo ngữ rất mực tài tình:Đến đây ta không còn thấy giọng thơ than vãn cam chịu:
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Cuộc đời họ,họ không làm chủ được bản thân mà phụ thuộc hoàn toàn vào tay kẻ khác thế nhưng “mà em vẫn giữ tấm lòng son” không thuộc những sự đối lập giữa thái độ người phụ nữ trong câu ba và bốn là đối lập giữa thái độ cam chịu và thái độ bảo vệ phẩm chất trong sáng và tâm hồn con người.Từ vẫn thể hiện sự khẳng định quả quyết vượt lên số phận để giữ tấm lòng son.Người phụ nữ đã ý thức rất rõ về cuộc sống và phẩm giá của mình.Dẫu cho cuộc đời cay đắng,nhào lặn xô đẩy thì giá trị đáng kính của họ luôn luôn là điều sống còn đối với họ.
Tác giả khéo léo sử dụng biện pháp đảo ngữ để nói lên sự phụ thuộc của người phụ nữ.Dù số phận có ra sao thì họ vẫn phải cam chịu, không có quyền lên tiếng,không được tự định đoạt trong xã hội lúc bấy giờ.Đó là một đạo lí rất vô lí trong xã hội phong kiến nhằm trói buộc những người phụ nữ chân yếu tay mềm và không có địa vị trong xã hội. Dù cuộc đời phũ phàng,bất hạnh họ vẫn giữ vẹn nguyên phẩm giá tâm hồn cao đẹp của mình.
Cho đến câu thơ cuối:
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Dù có phải chịu bao nhiêu bất công đi nữa nhưng đến câu thơ cuối vẫn làm rạng ngời lên nét đẹp của người phụ nữ,một nét đẹp tươi sáng,thuần hậu của người phụ nữ Việt Nam.Giọng thơ đầy quả quyết mang nét tự hào nói nên tấm lòng son sắt của bao thế hệ phụ nữ Việt Nam.
Sự sáng tạo của nữ sĩ khá độc đáo.Bà lựa chọn chi tiết không nhiều nhưng lại nói được nhiều.Hai từ thân em đặt trước chiếc bánh,chiếc bánh được nhân hóa,đó chính là lời tự sự của người phụ nữ nét nghệ thuật này gợi cho trí tưởng tượng của người đọc được chắp cánh và hình ảnh người phụ nữ hiện rõ nét hơn.
Từ thoáng chút hài lòng giọng thơ chuyển hẳn sang ai oán về số phận hẩm hiu Hồ Xuân Hương đã đảo lại thành ngữ quen thuộc ba chìm bảy nổi thành ba chìm bảy nổi đối lập với vừa trắng lại vừa tròn tạo sự bất ngờ và tô đậm sự bất hạnh của người phụ nữ.
Với ngôn từ bình dị,bài thơ bánh trôi nước cho thấy Hồ Xuân Hương vừa rất trân trọng vẻ đẹp,phẩm chất trong trắng,son sắt của người phụ nữ Việt nam ngày xưa,vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.Bài thơ “bánh trôi nước” là một bài thơ đặc sắc của nhà thơ Hồ Xuân Hương bài thơ thể hiện lòng thương cảm và niềm tự hào vớ số phận người phụ nữ đồng thời lên án xã hội đầy bất công.
Tham khảo thêm bài viết có liên quan:
Em hãy viết một đoạn văn phân tích bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương.
Leave a Reply