Đề bài: Quan niệm về giá trị của con người ở các câu tục ngữ về con người và xã hội
Bài làm
Trong kho tàng văn học dân gian của ông cha ta có biết bao điều hay lẽ phải, những kinh nghiệm cuộc sống, những bài học làm người. Có lẽ tục ngữ là một trong những thể loại thể hiện rõ rang nhất những đúc kết, những kinh nghiệm quý báu của ông cha ta về thiên nhiên, về con người, về xã hội,… Giá trị của con người cũng được phản ánh qua các câu tục ngữ đặc sắc.
Khi nói về con người cha ông ta có câu “Trông mặt mà bắt hình dong”. Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng chứa đựng biết bao kinh nghiệm về cách nhìn người của người xưa khi dựa vào tướng mạo, dáng vẻ bề ngoài. Người một con người có tướng mạo khuôn mặt, thân hình hài hòa ắt hẳn người đó là một người sống hướng thiện. Ánh mắt hiền từ là người đó có đời sống nội tâm, tình cảm phong phú, ngược lại người có ánh mắt sắc như dao là người hiểm ác. Câu “Con mắt lá răm, lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền” ý nói mắt lá răm là mắt đẹp, tốt lành, người có đôi mắt này là người cao quý, hiền lành,… Tất cả những biểu hiện đến từ vẻ bề ngoài mà ta có thể đoán biết được một phần tính cách của họ ngay từ những cảm nhận đầu tiên khi tiếp xúc. Họ dễ gần, hiểm ác, lương thiện cũng sẽ phần nào bộc lộ qua tướng mạo.
Rồi còn có những câu tục ngữ hướng về con người, cách đánh giá cái đẹp bề ngoài nữa như “cái răng cái tóc là góc con người”. Trên cơ thể con người bộ phận nào cũng quan trọng, nhưng để đánh giá con người đó đẹp hay xấu về bề ngoài thì theo quan niệm của người xưa đó là hàm răng và mái tóc. Một hàm răng bằng, đều tăm tắp sẽ cho người đó có một nụ cười thân thiện, gây thiện cảm với người xung quang khi giao tiếp. Một mái tóc gọn gàng, mượt mà sẽ đem lại cảm giác dễ gần, cũng như tạo được vẻ đẹp cho người sở hữu ,mái tóc đó. Câu tục ngữ như muốn nhấn mạnh cho con người biết rằng cần phải làm đẹp cho bản thân ngay từ những bộ phận nhỏ nhất như cái răng, cái tóc cũng cần được quan tâm.
Ngoài những câu tục ngữ nói về ngoại hình thì còn có những câu tục ngữ nói về tính cách, phẩm chất của con người. Hướng con người ta đến cái Chân-Thiện –Mỹ. Câu tục ngữ được nhắc nhớ nhiều nhất khi răn dạy về phẩm chất của con người có lẽ không thể không nhắc đến câu “ Đói cho sạch, rách cho thơm” hay câu “giấy rách phải giữ lấy lề” câu tụ ngữ khuyên chúng ta dù trong hoàn cảnh khó khăn đến cùng cự. Khi mà ranh giới giữa cái tốt và cái xấu nó chỉ cách nhau trong gang tấc, là khi chỉ một việc làm không tốt cũng sẽ dẫn đến những tai họa kho lường và ta bỗng dưng trở thành người xấu. Thì hãy biết kìm chế, biết hành động để “rách cho thơm”, chứ đừng vì hoàn cảnh nghèo kho mà bước vào những con đường sai trái. Đừng vì nghèo kho mà dễ dàng bán lương tâm của mình cho quỷ dữ. Hãy biết giữ sao cho lương tâm không hổ thẹn. Dẫu biết trong cuộc sống có biết bao chông gai thử thách, có muôn vàn cám dỗ “mật ngọt chết ruồi” thì hãy hành động theo lẽ phải. Câu tục ngữ như chia làm hai vế tương xứng cho dù đói cũng phải đói cho sạch, rách phải rách cho thơm. Chứ không phải sống trong no ấm mà sự no ấm đó chỉ là phù phiếm, là váng mỡ che lấp đi cái xấu của người đó. Thà “chết vinh còn hơn sống nhục”. Tất cả thật đúng là những bài học đắt giá của thế hệ trước nhắn gửi lại cho con cháu đời sau.
Còn có biết bao câu tục ngữ nhắn gửi nói về con người. Từ ngoại hình cho đến nhân cách của con người, cách đối nhân xử thế sao cho phù hợp với hòa hợp với hoàn cảnh. Tất cả những bài học đó dường như được ông cha ta gói gọn vào những câu tục ngữ ngắn gọn nhất có thể , gói gọn nhưng lại không hề khô cứng,. Các câu tục ngữ vẫn mang được vẻ đẹp ngôn từ, không hoa mỹ nhưng đầy hình ảnh, thể hiện được cái gọi là “ý ngoại ngôn tại” mà chỉ có tục ngữ mới có khả năng đó. Vì vậy trong mỗi chúng ta cần biết và giữ gìn nét đẹp truyền thống đó.
TU KHOA TIM KIEM:
QUAN NIEM VE GIA TRI CON NGUOI
GIA TRI CON NGUOI QUA CAC CAU TUC NGU
GIA TRI CUA CON NGUOI QUA CAC CAU TUC NGU VE CON NGUOI VÀ XA HOI