Soạn bài Ôn tập văn học dân gian Việt Nam
I. Nội dung ôn tập
1. Văn học dân gian Việt Nam có hai đặc trưng cơ bản:
+ Tính truyền miệng
+ Tính tập thể
2. Văn học dân gian Việt Nam gồm 12 thể loại như:
+ Thần thoại
+Sử thi
+ Truyền thuyết
+ Truyện cổ tích
+ Truyện ngụ ngôn
+ Truyện cười
+ Tục ngữ
+ Câu đố
+ Ca dao
+ Vè
+ Truyện thơ
+ Chèo
Bảng tổng hợp các thể loại theo mẫu
Truyện dân gian |
Câu nói dân gian |
Thơ ca dân gian |
Sân khấu dân gian |
Thần thoại | Tục ngữ | Sử thi | Chèo |
Truyền thuyết | Vè | Truyện thơ | Tuồng |
Ngụ ngôn | Câu đố | Ca dao | |
Truyện cười |
- Bảng tổng hợp so sánh các thể loại theo mẫu
Thể loại |
Mục đích sáng tác |
Hình thức lưu truyền |
Nội dung phản ánh |
Kiểu nhân vật chính |
Đặc điểm nghệ thuật |
Sử thi (anh hùng) |
Ca ngợi các anh hùng thời tiền sử |
Kể, có diễn trò |
Cuộc chiến đấu để mở rộng bộ tộc, bộ lạc |
Nhân vật anh hùng |
_ Nhân vật anh hùng vô song _ Có quan hệ với thần linh |
Truyền thuyết |
Kể lại truyện của các nhân vật lịch sử |
Kể |
Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quốc gia, dân tộc |
Các vị vua chúa hoặc danh nhân |
_ các vị vua chúa có gốc hiện thực _ Có sự giúp sức của các thần linh |
Truyện cổ tích |
Giáo huấn và thưởng thức nghệ thuật |
Kể |
Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác |
Chính diện và phản diện |
Kết cấu theo mô típ, nhân vật một chiều, có yếu tố kì ảo tham gia. |
Truyện cười |
Giải trí và phê phán |
Kể |
Các thói hư tật xấu trong xã hội |
Những kiểu người bất thường |
Khai thác những mâu thuẫn trái với tự nhiên. |