Đề bài: Em hãy tả tháng ba, rét nàng Bân
Tháng ba rét nàng Bân
Cũng bởi ông trời thương người phụ nữ
Chiu chắt từng ngày đan áo cho anh
Dẫu vụng về nhưng đầy lòng kiên nhẫn
Những câu thơ đã nhắc ta về một nét đặc trưng của thời tiết miền Bắc. Sau những cơn nắng xuân có phần ấm áp thì có một đợt không khí lạnh đột ngột kéo về vàng tầm tháng ba âm lịch. Người ta gọi đó la rét nàng Bân, cái rét có nguồn gốc từ một câu chuyện truyền thuyết về người con gái thủy chung cần mẫn tỉ mỉ may áo cho chồng. Rét nàng Bân như một thứ đặc sản của miền Bắc, để người ta nhớ mỗi khi đi xa.
Nàng Bân là con gái của Ngọc Hoàng nhưng khác với nhiều chị em của mình, nàng Bân chậm chạp và có phần vụng về. Tuy nhiên, nàng Bân vẫn được cha mẹ yêu chiều. Ngọc Hoàng và Hoàng Hậu thương con thua em kém chị nhưng không biết làm cách nào, mới bàn nhau lấy chồng cho nàng để nàng biết thêm công việc nội trợ trong gia đình. Chồng nàng Bân, cũng là một người trên thế giới nhà trời. Nàng yêu chồng lắm. Thấy mùa rét đã đến, nàng định tâm may cho chồng một cái áo ngự hàn. Nhưng nàng vụng về quá, khi bắt đầu rét, nàng Bân đã bắt đầu công việc song cứ loay hoay mãi, tìm được cái nọ thì thiếu cái kia, xe được chỉ thì chưa có kim, đưa sợi vào dệt thì thoi, suốt lại hỏng. Đến nỗi trời đã sắp sang xuân rồi mà chỉ mới may trọn được đôi cổ tay.
Nàng Bân đan áo cho chồng
Đan ba tháng ròng mới được cổ tay”
Mong đêm rồi lại nhớ ngày
Cõi xa mây xám có hay chăng chàng?!
Tim đau, lệ ứa hai hàng
Bồi hồi trông đợi mấy dòng tin thư
Dường như hiểu mối tương tư
Trời thương kéo rét cho vừa… tháng Ba
Nhưng nàng Bân vẫn không nản chí. Nàng may mãi qua tháng Giêng rồi hết tháng Hai, cho tới khi áo may xong thì vừa lúc trời hết rét. Nàng Bân buồn lắm. Thấy con âu sầu, Ngọc Hoàng gạn hỏi. Khi biết chuyện Ngọc Hoàng cảm động bèn làm cho trời rét lại mấy hôm để chồng nàng mặc thử áo. Từ đó thành lệ, hàng năm vào khoảng tháng Ba tuy mùa rét đã qua, mùa nóng đã tới nhưng có lúc tự nhiên rét lại mấy hôm, người ta gọi cái rét đó là rét nàng Bân. Tục ngữ có câu: “Tháng Giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng Ba rét nàng Bân” là vì thế.
Khi cơn gió lạnh đầu tiên của đợt rét cuối mùa tràn đến, là lúc mùa xuân đang độ “chín” nhất. Vừa qua tiết thanh minh cuối tháng hai âm lịch. Trên những con đường quê, hàng nhãn cây ven đường xanh mướt mát, mới hôm qua, hoa nở rộ một màu vàng nhạt ngọt ngào mời gọi bướm bay, ong đậu. Nhìn từ xa, mỗi vòng hoa như một đĩa xôi đơm thật đầy. Gió về, hoa rụng một lượt như sao sa, li ti phủ kín mặt đất.
Tháng ba về theo cái rét. Lá bàng trên cây non xanh mơn mởn mát lành. Gió lạnh thổi vài chiếc lá đung đưa. Gió làm hòa trộn hai mặt lá xanh đậm nhạt, như một họa sĩ đang phối sắc màu vẽ nên bức họa tuyệt đẹp về sự sống bất diệt của cỏ cây hoa lá mùa xuân. Những cánh đồng lúa mùa này đang thì con gái, xanh mượt mà. Bầu trời xam xám mơ màng của ngày đông rớt lại, làm lúa càng như xanh hơn. Hương lúa trong cái thời điểm này ngọt sữa dìu dịu, căng tràn sức sống!
Tôi luôn thấy thích và luôn thấy tiếc đợt lạnh cuối cùng này về trong năm, thích cái cảm giác những tưởng trời đang độ sang hè, lại phải co ro khoác thêm một chiếc áo khoác mỏng. Tiếc vì đây là lời chào tạm biệt cuối cùng của đợt rét miền Bắc, trước khi nắng vàng rực rỡ rải xuống khắp rừng cây ngọn cỏ, hong khô cái ẩm ướt giá rét của mùa đông trước đó. Cái thời tiết rét tháng Ba thật đẹp, màn sương mỏng tan nhẹ nhàng vấn vương trong không trung. Gió thổi khe khẽ khiến con người ta rùng mình. Trời xam xám nhẹ đủ ru lòng người một nỗi buồn luyến tiếc.
Cái rét về cũng là khi tình người sát lại gần nhau hơn, mang cho nhau cái hơi ấm trước cơn gió lạnh. Buổi sớm, tôi nghe có tiếng người vợ nhắc chồng kéo cao cổ áo trước khi đi làm. Người cháu pha ly nước nóng bỏ lát gừng thái mỏng, thêm nước cốt chanh và mật ong sánh đều, lễ phép mời ông bà. Sự thay đổi thời tiết kéo theo sự thay đổi về tâm lý, con người trở nên gần gũi. Rét nàng Bân là cơ hội để mọi người quan tâm đến nhau nhiều hơn, khi mà cuộc sống cứ xa dần giữa căn phòng cá nhân lạnh giá.
Rét tháng ba, rét nàng bân như một món quà cuối cùng của mùa đông ông trời trao tặng cho miền Bắc. Thứ rét đó đến và mang theo bao hương vị đặc biệt khi xen ngang cái thời điểm cuối xuân. Người ta háo hức, đón chờ đợt rét ấy cũng chính là chia tay một mùa đông nữa trong năm, chào đón cái nắng nhiệt đới của những ngày hè sắp tới.
Leave a Reply