Đề bài: Viết đoạn văn trình bày những ấn tượng của em về tình yêu thương con người được thể hiện qua những suy ngẫm của nhân vật ông giáo trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao và và câu chuyện về chiếc lá được người họa sĩ vẽ vào đêm mưa bão trong tác phẩm Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri.
Hướng dẫn làm bài:
Yêu cầu về mặt kỹ năng
– Học sinh vận dụng các kỹ năng, thao tác nghị luận để viết một đoạn, hoặc một đoạn văn nghị luận ngắn về bài học rút ra từ triết lý tình thương của nhân vật ông giáo trong truyện ngắn Lão Hạc và hình ảnh chiếc lá cuối cùng trong truyện ngắn cùng tên của O Hen-ri. Đoạn văn cần đảm bảo yêu cầu sau:
– Bố cục mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lí lẽ thuyết phục, dẫn chứng tiêu biểu, xác thực, phù hợp.
– Diễn đạt lưu loát, linh hoạt; hành văn uyển chuyển, kết hợp các thao tác chứng minh, giải thích, bình luận, phân tích, bác bỏ…
– Không mắc các lỗi về viết câu, dùng từ, chính tả.
Yêu cầu về kiến thức
Đây là một dạng đề mở, học sinh có thể có nhiều cách hiểu, rút ra nhiều bài học khác nhau từ một hình ảnh giàu sức gợi trong tác phẩm. Do đó, bài làm có thể tập trung nghị luận về một hoặc nhiều bài học mà học sinh rút ra từ hình ảnh này. Dưới đây là một số khả năng nghị luận:
– Niềm tin, nghị lực trong cuộc sống.
– Tình yêu thương, sự đồng cảm, sẻ chia.
– Nét tính cách bao dung, vị tha.
– Lối sống nhân ái, giàu đức hy sinh, sẵn sàng cho, thậm chí là cả cuộc sống của mình vì người khác.
Tuy nhiên, dù nghị luận theo hướng nào cũng cần thể hiện được những luận cơ bản sau:
– Giải thích được ý nghĩa của triết lý tình thương và hình ảnh chiếc lá cuối cùng theo cách hiểu của học sinh, rút ra bài học về lẽ sống từ đó.
– Luận bàn về bài học đã được rút ra:
+ Những biểu hiện cụ thể.
+ Ý nghĩa, tác dụng.
+ Liên hệ thực tế đời sống và bản thân.
+ Phương hướng rèn luyện để hình thành cho mình tư tưởng, lẽ sống tích cực, biết cảm thông, thương yêu những người xung quanh, rộng hơn là con người nói chung.