Bình luận câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau văn 10

Binh luan cau tuc ngu An co di truoc loi nuoc theo sau – Đề bài: Em hãy viết bài văn bình luận câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau. Bài làm của một học sinh lớp 10 tại Thanh Hóa.

Mở bài: Giới thiệu về câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau

Ca dao, tục ngữ được hình thành trong dân gian qua nhiều thế hệ nhằm truyền dạy cho nhau hoặc cho đời sau những đạo lí, những kinh nghiệm sống để thích nghi với thiên nhiên, hòa hợp với xã hội, để đối nhân xử thế. “Ăn cỗ đi trước – lội nước theo sau” cũng nhằm mục đích ấy. Tuy vậy, ta hãy xét xem ý nghĩa và giá trị tinh thần câu tục ngữ này như thế nào đối với cá nhân và cộng đồng xã hội chúng ta.

Thân bài: Bình luận câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau

Ăn cỗ đi trước – là khi có lễ hội, đình đám có tổ chức ăn uống thì phải đón trước để bàn cỗ còn sạch sẽ, thức ăn dồi dào! Nếu đi sau, đi trễ, bàn cỗ không còn tươm tất, đôi khi còn bị thiếu phần. “Lội nước theo sau” là đường đi dưới nước ta không thấy được nơi nào hố trũng, mô ươn, nơi nào đá ghềnh cọc nhọn. Người đi trước gặp nhiều rủi ro, nguy hiểm. Người theo sau cứ nhìn người đi trước mà đi, tất phải an toàn hoặc không quá nhiều rủi ro.

Nhưng câu tục ngữ còn có nghĩa xa hơn là khi có những điều lợi lộc, những dịp may mắn cần phải nhanh hơn người để nắm bắt thời cơ cho mình. Khi có những việc khó khăn nặng nhọc hiểm nguy cho đồng bào, cho xã hội thì cứ chờ hoặc đùn đẩy cho người khác đi trước xông pha, gánh chịu, mình cứ tà tà đi sau để tránh tổn hại cho bản thân. Nói tóm lại đây là câu nói chỉ sự khôn, dại, cái mánh khóe ở đời.

Ca dao, tục ngữ thường có ý khuyên dạy, dặn dò nhưng không hẳn toàn là lời hay, ý đẹp vì nó được hình thành từ dân gian vào những thời đại trước, ta cần phái gạn đục, khơi trong. Từ bao đời nay cái thiện Mĩ không chấp nhận cái độc ác, xấu xa. Nhưng thực tế cái ác vẫn tồn tại bên cái thiện, người cao thượng, quảng đại vẫn phải sống giữa đám thấp hèn, nhỏ nhen. Chính vì thế, trong tục ngữ không khỏi lẫn lộn vàng, thau. “Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” đã lộ rõ cái bản chất láu cá, so đo thấp hèn của kẻ chuyên lánh nặng, tìm nhẹ: “Ăn thì lựa hết miếng ngon, làm thì lựa việc cỏn con mà làm”.

Bình luận câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau văn 10

Câu tục ngữ này có tính phản giáo dục, chỉ gieo từ tưởng xấu, biến con người trở nên những kẻ hèn nhát, lọc lừa, cơ hội, những “con sâu dân, mọt nước”. Không nghĩ chi đến việc nước, việc đời, chẳng ích gì cho sự phát triển của nước nhà và tiến bộ của xã hội vì lúc nào cũng mang nặng tư tưởng ngồi chờ. Như thế thì đất nước sẽ nghèo nàn, lạc hậu, xã hội sẽ không giàu mạnh, tư tưởng ấy thật trái với đạo lí và truyền thống của ông cha ta đã có từ ngàn xưa.

Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

Thử hỏi từ buổi đầu dựng nước và qua biết bao thế hệ của dân tộc ta, nếu tất cả mọi người đều sống theo tinh thần câu tục ngữ này thì lịch sử làm sao có được những anh hùng: Đặng Dung, Trần Bình Trọng; làm sao có được anh hùng lấp lỗ châu mai Phan Đình Giót, anh hùng lấy thân chèn bánh pháo Bế Văn Đàn; làm sao có ngọn đuốc sống Lê Văn Tám; làm sao có nhà khoa học chế bom ba càng Trần Đại Nghĩa… để cho nước Việt lập nên những chiến công hiển hách: Bạch Đằng, Đống Đa, Rạch Gầm, Điện Biên, để cho dân tộc trường tồn, hưởng độc lập, ấm no, hạnh phúc và chúng ta được nở mặt, nở mày với bốn biển năm châu.

Kết bài: Cảm nghĩ về câu tục ngữ Ăn đi trước lội nước theo sau

Dù muốn, dù không câu tục ngữ này vẫn hiện diện và tồn tại trong dân gian nhưng với tuổi trẻ đầy nhiệt huyết và lí tưởng trong sáng, cao đẹp, học sinh chúng em phải sống hùng sống mạnh, xung phong đi đầu với mọi gian lao vì hạnh phúc của mọi người theo khẩu hiệu: “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên” để sống làm sao cho có nghĩa, làm sao cho “thân thế không là cỏ cây” và coi câu tục ngữ trên chỉ là một lời nói có ý mỉa mai chê trách cái hèn mọn, xấu xa “há miệng chờ sung” của một số người.

Phan Thị Ngọc Hạnh - Khoa Ngữ Văn DHSP Hà Nội - (HNUE). Biên tập tài liệu văn học, chia sẻ văn mẫu hay