Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Đề bài: Anh/chị hãy phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên văn 9

Mở bài: Giới thiệu về hình ảnh con cò

Đã từ lâu hình ảnh của con cò là hình ảnh hết sức thân thiết trong những câu thơ, những câu ca dao của bà của mẹ. Khi còn nhỏ, chúng ta ai cũng được nghe những lời hát ru ầu ơ “ con cò mà đi ăn đêm/ đậu phải cảnh mềm lộn cổ xuống ao”. Những câu thơ ấy đã theo chúng ta, nuôi chúng ta khôn lớn thành người. Khi trưởng thành, thì chúng ta lại biết thêm rằng con cò chính là hình ảnh của những người bà, người mẹ luôn giàu đức hi sinh, chăm lo cho đàn con từng miếng ăn giấc ngủ. Và lấy cảm hứng từ hình tượng con cò trong những câu hát của bà của mẹ, nhà thơ Chế Lan Viên đã sáng tác bài thơ “ Con cò”.

Thân bài: Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ hát
Có cánh cò đang bay:
“ Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cống Phủ
Con cò Đồng Đăng…”
Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ

Mở đầu bài thơ là những câu hát của mẹ với người con đang bồng trên tay của mình. Bé ngoan vẫn còn nhỏ, không hề biết những gì xảy ra xung quanh mình nhưng mẹ vẫn nói cho bé về con cò qua những câu hát. Bài hát ru như thấm đượm vào lòng người tình cảm thiêng liêng của người mẹ đối với đứa con của mình. Hình ảnh con cò ở trong câu hát là hình ảnh gầy gò, phải một mình đi kiếm ăn. “ Con cò mà đi ăn đêm/ Đậu phải cành mềm lộn xuống ao”. Những con cò luôn phải lặn lội giữa cuộc sống bộn bề, như những người phụ nữ cũng luôn phải hi sinh vì chồng con để lặn lội, mưa sinh cho cuộc sống thêm tốt, cho đứa con có thêm miếng ăn, cho người chồng có thêm manh áo. Tuy chỉ là đứa bé nhưng người mẹ cũng tâm sự với bé tất cả mọi chuyện. Bé luôn được bao bọc và che chở bởi tình cảm của mẹ, của cha. Mẹ cho con có được một cuộc sống tốt đẹp, được hưởng những gì đáng quý nhất. Tình mẫu tử thật đáng quý biết nhường nào!

Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

“ Con cò ăn đêm

Sữa mẹ nhiều con ngủ chẳng phân vân”

Bé con bây giờ chỉ cần an giấc trong vòng tay của mẹ, được nhận tất cả những tình cảm và yêu quý của mẹ cha dành cho. Những tình cảm này được thể hiện một cách rất rõ ràng qua từng câu hát. Với giọng hát du dương, hình ảnh của người mẹ hiện lên thật dịu dàng và tràn đầy tình yêu. Ở trong lòng của mẹ, bé chẳng còn phải sợ hãi điều gì bởi đã có mẹ ở bên chăm lo, bảo vệ.

Ngủ yên ngủ yên ngủ yên
Cho cò trắng đến làm quen

Con làm gì
Con làm thi sĩ

Qua những câu hát, ta như thấy hình ảnh của người mẹ đang nở nụ cười trên môi để nghĩ về đứa con của mình. Mẹ tưởng tượng ra cảnh khi con của mẹ đi học rồi khi con lớn, con sẽ làm gì. Tình mẹ là thế đấy, lúc nào cũng ở bên con, luôn bên con dù con có đang đi ở phương trời nào chăng nữa.

Dù ở gần con
Dù ở xa con

Đến hát quanh nôi

Những câu hát của mẹ đã nói lên một cách rõ ràng tình cảm của người mẹ dành cho con của mình. Hình ảnh con cò trong câu hát cũng chính là đại diện cho tình yêu thương của mẹ. Tình yêu ấy luôn cùng con đi qua bao nhiêu thăng trầm, theo con tới từng bước đi. Khi con còn nhỏ, con cò đi vào trong những giấc mơ vỗ về con,  khi con lớn hơn, cánh cò theo con trên mỗi bước chân tới trường rồi khi con trưởng thành, dù ở nơi nào, cò vẫn luôn dõi theo con.

Kết bài: Cảm nhận về bài thơ Con cò

Bài thơ có nhịp nhẹ nhàng, du dương như giọng hát của người mẹ một cách nhẹ nhàng, sâu lắng. Đọc thơ, nhưng ta có cảm giác như đang nghe đâu đây có lời ru của mẹ đang hát “ Ầu… ơ” để rồi như đưa chúng ta trở về với tuổi thơ, với mẹ hiền và gia đình yêu dấu.

Phan Thị Ngọc Hạnh - Khoa Ngữ Văn DHSP Hà Nội - (HNUE). Biên tập tài liệu văn học, chia sẻ văn mẫu hay