Phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất Tố

Tức nước vỡ bờ là đoạn trích có nội dung đặc sắc nhất của tác phẩm Tắt đèn, qua đoạn trích tác giả Ngô Tất Tố không chỉ tái hiện được khung cảnh thúc sưu tàn nhẫn mà còn cho thấy được tinh thần nhân đạo sâu sắc của nhà văn khi đồng cảm với thân phận bé nhỏ, khổ đau của người nông dân nghèo. Em hãy phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất Tố.

• I. Dàn ý  chi tiết cho đề phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong Tức nước vỡ bờ

1. Mở bài

 Giới thiệu đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” và khẳng định giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của đoạn trích: hiện thực cuộc sống của người nông dân được phơi bày, đó là cuộc sống túng quẫn, nghèo “Tức nước vỡ bờ” là trích đoạn tiêu biểu nhất cho hiện thực ấy

2. Thân bài

– Phân tích và làm rõ giá trị hiện thực của đoạn trích: Chúng không chỉ xâm lược nước ta mà còn biến dân ta thành nô lệ

• – Phân tích và làm rõ giá trị nhân đạo của đoạn trích: Những người nông dân bần cùng nghèo khổ, khi bị bần cùng hóa cũng như con giun xéo lắm cũng quằn
• – Sự đồng cảm của tác giả thông qua đoạn trích: tác giả Ngô Tất Tố đã thể hiện sự đồng cảm với cảnh ngộ của người nông dân

3. Kết bài

Ý nghĩa của đoạn trích: Tác giả cũng đồng thời đã vạch rõ bộ mặt độc ác, bóc lột của chế độ phong kiến thực dân với nhân dân ta.

• II. Bài tham khảo

Có thể nhận định rằng, nhà văn Ngô Tất Tố là một bậc thầy trong làng văn học hiện thực nước ta những năm 1945. Ông đã sáng tác nhiều những tác phẩm để đời gây được tiếng vang lớn trong thời kì nước ta còn chế độ phong kiến nửa thực dân, dưới ngòi bút của ông hiện thực cuộc sống của người nông dân được phơi bày, đó là cuộc sống túng quẫn, nghèo “Tức nước vỡ bờ” là trích đoạn tiêu biểu nhất cho hiện thực ấy.

Tác phẩm của ông thể hiện một ngòi bút hiện thực, đồng thời chứa đựng tinh thần nhân văn nhân đạo chia sẻ nỗi khổ với những người nông dân của ông. Giá trị hiện thực được bộ lộ qua việc tác giả khắc họa rất rõ nét các nhân vật và hoàn cảnh khốn khổ của người nông dân lam lũ cơ cực Việt Nam lúc bấy giờ. Hình ảnh chị Dậu trong đoạn trích là một nhân vật điển hình, chị lam lũ quanh năm, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời nhưng vẫn không đủ ăn, không đủ tiền để nộp sưu nộp thuế cho chồng mình. Chị Dậu là hình ảnh đại diện cho những người nông dân khốn khổ, tác giả khắc họa vô cùng thành công nhân vật này nhằm lên án và tố cáo tội ác của chính quyền thực dân phong kiến. Bên cạnh đó là hình ảnh tên cai lệ, mặc dù chỉ là tên mạt hạng, tay sai, chưc sắc vô cùng nhỏ bé nhưng lại thể hiện quyền hành và sự hống hách của mình khi đè đầu cưỡi cổ người nông dân. Hình ảnh nhân vật tên cai lệ chính là tượng trưng cho giai cấp bóc lột, chính quyền thực dân phong kiến luôn tìm cách chà đạp lên cuộc sống, cướp đi các quyền sống và quyền hạnh phúc của người nông dân khốn khổ. Chúng không chỉ xâm lược nước ta mà còn biến dân ta thành nô lệ, cuộc sống nhân dân rơi vào cảnh lầm than, không bằng cuộc sống của loài vật.

Bên cạnh giá trị hiện thực, tác phẩm còn mang giá trị nhân đạo sâu sắc thông qua những diễn biến tâm lí của nhân vật và sự đồng cảm của tác giả với hoàn cảnh của người nông dân Việt Nam. Khi những tên lính và cai lệ tới nhà anh Dậu định bắt anh Dậu đi, chị Dậu đã thể hiện sự nhún nhường với thân phận người phụ nữ yếu đuối đê xin tha cho chồng. Đó là sự khẩn cầu kêu cứu của một tầng lớp dưới với tầng lớp trên của mình. Nhưng khi chúng đã cố nhăm nhe mang anh Dậu đi, chị Dậu đã không cam chịu nữa, chị vùng lên, thể hiện quyền ngang hàng của mình, chị xưng bà với chúng. Chỉ khi bị xô đẩy tới bước đường cùng thì người nông dân buộc phải vùng lên đấu tranh đòi lại quyền sống, quyền làm người của mình. Những người nông dân bần cùng nghèo khổ, khi bị bần cùng hóa cũng như con giun xéo lắm cũng quằn, họ vùng lên chiến đấu bảo vệ quyền sống và làm người của chính mình.

Qua đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” tác giả Ngô Tất Tố đã thể hiện sự đồng cảm với cảnh ngộ của người nông dân, thấu hiểu nỗi lòng và sự mưu cầu quyền sống, quyền làm người của họ. Tác giả cũng đồng thời đã vạch rõ bộ mặt độc ác, bóc lột của chế độ phong kiến thực dân với nhân dân ta.