Phân tích tính nghệ thuật trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam không chỉ là một tác phẩm thể hiện sâu sắc nỗi buồn, sự lặng lẽ của cuộc sống nơi phố huyện, mà còn là một bức tranh nghệ thuật đầy tinh tế. Đề bài: Anh/chị hãy phân tích tính nghệ thuật trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Mẫu số 1 – Phân tích tính nghệ thuật trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Mở bài: Giới thiệu truyện ngắn Hai đứa trẻ Thạch Lam

Nếu đọc truyện Tắt đèn của Ngô Tất Tố ta cảm nhận được sự cay đắng nghiệt ngã của số phận chị Dậu thì đến với truyện ngắn hai đứa trẻ của Thạch Lam vẫn là hiện thực đấy nhưng chúng ta cảm nhận được sự thi vị của cuộc sống này. Văn Thạch Lam khác so với những nhà văn hiện thực khác. Không hề dữ dội và phong ba bão táp mà chỉ là sự nhẹ nhàng nhưng mang lại những bâng khuâng trầm lắng trong lòng người đọc. Hai đứa trẻ là một minh chứng điển hình cho phong cách văn chương Thạch Lam. Có lẽ thế nên tính nghệ thuật được thể hiện rất rõ trong tác phẩm này.

Thân bài: Phân tích tính nghệ thuật trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Hai đứa trẻ là một tác phẩm văn xuôi thế nhưng lại mang đậm chất thơ. Đó chính là sự khác biệt của tác phẩm này và nhà văn Thạch Lam so với tác phẩm và nhà văn khác. Tính nghệ thuật trong tác phẩm này là sự thi vị của thơ ca trên nền chất liệu là văn xuôi.

Thứ nhất là về cách thức tổ chức những câu văn trong bài. Những câu văn trong tác phẩm hai đứa trẻ là được tổ chức sắp xếp tương đối linh hoạt mềm mại nhẹ nhàng như những vần thơ. Hẳn trong chúng ta khi đọc tác phẩm này rồi đều không quên được những câu văn mở đầu như mang lại sự thầm nhuần không khí của bức họa đồng quê cảnh chiều tàn: “Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rơ rệt trên nền trời. Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào. Trong cửa hàng hơi tối, muỗi đã bắt đầu vo ve”. Hay khi đêm mùa hạ êm về êm như nhung và thoảng qua gió mát.

Đến với những câu văn nhiều sức gợi như thế lòng ta như thấm nhuần những nghèo khổ của phố huyện nghèo nơi này. Nhưng chính sự nghèo khổ ấy lại làm nên những suy ngẫm về cuộc đời con người. Ở đây ta thấy câu văn của Thạch Lam vẫn rất sát thực thế nhưng những câu văn như có nhịp điệu khiến cho nó giống như những câu thơ dài miên man. Những câu văn ấy đọc lên khiến cho người ta trải lòng mình cùng nhịp điệu chính vì thế mà cái tình ở đây sẽ được người đọc cảm nhận một cách dễ dàng.

Thứ hai,chất liệu hiện thực ở đây là phố huyện nghèo. Rõ là một phố huyện xơ xác tiêu điều vậy mà nhà văn cho ta thấy điều đó thông qua những hình ảnh bình thường nhẹ nhàng nhưng lại mang đến sự suy ngẫm. Sức gợi của hình ảnh phố huyện nghèo không nhấn mạnh vào cảm nhận khổ cực của các nhân vật nơi đây mà chỉ để thông qua đó ta thấy được cuộc sống tù túng nghèo nàn của họ. Có thể nói tất cả những gì trong truyện ngắn của thạch Lam đều rất nhẹ nhàng. Những hình ảnh của phố huyện như cảnh buổi chiều về với tiếng trống thu không trên cái chòi huyện nhỏ văng từng tiếng một ra để gọi buổi chiều, hình ảnh dãy tre làng cắt trên nền trời, rồi hình ảnh cảnh chợ tàn xơ xác, đêm tối chẳng chịt như màn đêm không đáy và những con người sống lay lắt nơi bùn lầy nước đọc ấy. Thế nhưng tất cả những thứ ấy hiện lên bằng sự nhẹ nhàng thi vị giống như cách nói lên mùi đất quê hương của phố huyện. Đó là một mùi âm ẩm bốc lên chỉ có phố huyện nghèo này mới có. Chính vì thế mà chúng ta thấy được Thạch Lam không dùng những từ cay nghiệt nhất để bày tỏ sự xót thương cho số phận của những người nghèo khổ nơi phố huyện này mà chỉ bằng những hình ảnh xác thực mà nhẹ nhàng.

Phân tích tính nghệ thuật trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Thứ ba là những mẩu đối thoại trong truyện. Nhà văn không đi vào xây dựng những đoạn đối thoại có kịch tính hay hấp dẫn li kì mà những chỉ xây dựng những mẩu đối thoại. Nó chưa thể coi là đoạn vì dung lượng rất ít. Trong tác phẩm ta thấy bắt gặp những câu hỏi như:

– Em thắp đèn lên chị Liên nhé !
– Cái chõng này sắp gãy rồi chị nhỉ?
– Sao hôm nay chị dọn hàng muộn thế ?
– Còn cô chưa dọn hàng à?
– Có phải buổi trưa em bán cho bà Lực hai bánh xà phòng không ?
– A, cô bé làm gì thế ?
– Giờ muộn thế này mà họ chưa ra nhỉ ?
– Tàu hôm nay không đông, chị nhỉ ?

Tắt cả những câu hỏi ấy được đáp lại một cách rời rạc hoặc là không đáp. Thật ra thì dụng ý của Thạch lam không phải khiến cho bạn đọc hấp dẫn bởi sự kịch tính của câu chuyện này hay câu chuyện khác mà chỉ là thấy được sự chán nản xót xa, buồn chán trong những nhân vật mà thôi. Chính điều đó còn khó xây dựng hơn là những tác phẩm xây dựng đối thoại kịch tính hấp dẫn. Bởi không phải ai cũng làm được những đối thoại tủn mụn ít ỏi nhẹ nhàng vẩn vơ mà lại có thể hấp dẫn người đọc như Thạch Lam. Hay trong truyện có nhiều khi thấy được sự reo hò của nhân vật khi thấy gánh phở bác Siêu, chiếc đèn ghi sáng của đoàn tàu thế nhưng những tiếng reo hò ấy cũng nhanh chóng bị tắt bật đi. Điều đó cho ta thấy sự tội nghiệp của chúng.

Thứ tư, hình ảnh thiên nhiên đã để lại cho chúng ta những ấn tượng khó phai về phố huyện nghèo. Tác giả cố tình chọn cảnh chiều tàn chợ tàn và đêm tối để làm nổi bật cuộc sống nghèo nàn nơi đây. Chiều tàn đẹp như một bức họa đồng quê với màu đỏ của ánh mặt trời đang xuống núi phía tây,màu đen của hình những rặng tre làng…nhưng lại đượm buồn. Cái buồn ấy thể hiện qua màu sắc và qua âm thanh của những tiếng trống thu không văng ra gọi buổi chiều hay tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng. Một nỗi buồn phảng phất sẽ được cảm nhận thấy khi ở đây.

Kết bài: Khẳng định lại giá trị nghệ thuật của tác phẩm Hai đứa trẻ

Như vậy qua đây ta có thể khẳng định Hai đứa trẻ quả là một tác phẩm giàu tính nghệ thuật. Hiện thực cuộc sống tù túng chật hẹp lay lắt của con người sống nơi phố huyện ấy nhưng lại trở nên thi vị đượm buồn. Đó là tính lãng mạn của hai đứa trẻ. Và có lẽ đây cũng chính là sự khắc phục hạn chế văn học hiện thực của Thạch Lam.

Phân tích nét đặc sắc về nghệ thuật qua truyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam, chất thơ thể hiện trong tác phẩm – Mẫu số 2

Tác phẩm thành công được xây dựng trên những đặc sắc nghệ thuật tinh tế và nội dung sâu sắc mà tác giả thể hiện trong tác phẩm của mình. Với sự tinh tế trong cách sáng tác, Thạch Lam đã sáng tạo nên tác phẩm với những nét riêng, sâu sắc, thể hiện cái nhìn sâu sắc hơn về nhân vật cũng như biểu hiện mà tác giả thể hiện trong tác phẩm của mình.

Nghệ thuật đó là phương diện để bổ trợ về mặt nội dung cho một tác phẩm nghệ thuật, một tác phẩm để lại dấu ấn sâu sắc cho người đọc là tác phẩm đặc sắc, để lại những dấu ấn riêng về nhân vật cũng như sự sáng tạo của tác giả về nhân vật và giá trị mà tác phẩm này thể hiện. Nghệ thuật bao gồm những đặc trưng về giá trị biểu hiện, phong cách sáng tác mà tác giả thể hiện trong tác phẩm của mình.

Với cách sáng tác tinh tế, cốt truyện nhẹ nhàng, tạo nên dòng chuyển động theo thời gian về dòng tâm lý của nhân vật về chính những biểu hiện, giá trị biểu hiện mà tác phẩm đó biểu hiện cho người đọc, với sự tinh tế, độc đáo trong phong cách, tác giả đã sáng tạo nên cho tác phẩm của mình với những nét đặc trưng sâu sắc, nét tinh cách điển hình về nhân vật, cũng như giá trị trong toàn bộ tác phẩm.

Mỗi chi tiết đó đều được biểu hiện sinh động, sâu sắc, mỗi giá trị đều biểu hiện nét riêng biệt, sâu sắc, trong cách sáng tạo và thể hiện đúng đắn trong giá trị biểu hiện của mình. Với sự thành công trong việc khắc họa tâm lý nhân vật, mỗi chi tiết đều được biểu hiện một giá trị riêng, sâu sắc, thể hiện một giá trị biểu hiện riêng về nhân vật, tác phẩm, cách xây dựng nên cốt truyện, giá trị thành công của một tác phẩm nghệ thuật.

Trong bài những nét biểu hiện được sử dụng sâu sắc, cốt truyện với những diễn biến nhẹ nhàng, sâu sắc, cách thể hiện tinh tế, mang cảm nhận riêng về chính nhân vật, cũng như giá trị của toàn bộ tác phẩm.

Với diễn biến tâm lý nhân vật, truyện ngắn được miêu tả tinh tế qua cảnh vật, tâm lý và diễn biến tâm lý mà tác giả thể hiện trong tác phẩm, với sự tinh tế trong cách biểu hiện, mỗi chi tiết đều được biểu hiện một cách sinh động, qua không gian và thời gian mà tác giả thể hiện trong lời văn của mình. Với sự tinh tế qua những biểu hiện về cảnh vật, không gian và thời gian trong toàn bộ giá trị, tác phẩm biểu hiện của mình trong việc xây dựng thành công nên dòng diễn biến, hay tâm lý nhân vật, được biểu hiện trong tác phẩm.

Với giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, lời văn luôn thể hiện sự thống khổ của người dân phải chịu cuộc sống lam lẽ, khổ cực, với sự tinh tế và tình cảm đặc biệt mà tác giả thể hiện trong tác phẩm, những nỗi thống khổ, cuộc sống lam lẽ biểu hiện trong từng lời văn đã mang những nét đặc trưng sâu sắc trong sáng tác của tác giả đối với nhân vật của mình.

Với lời thơ đậm chất trữ tình, cách xây dựng nhân vật xuất sắc, sự tinh tế trong cách biểu hiện, xây dựng nên nhân vật của mình, cách xây dựng tinh tế từng nhân vật, lời văn, mỗi tác phẩm biểu hiện một cái nhìn, mới mẻ, sâu sắc và mang nét đặc trưng riêng về nhân vật cũng như giá trị trong toàn bộ tác phẩm của mình. Với sự tinh tế luôn lựa chọn khung cảnh, cốt truyện tiêu biểu đặc sắc, lời thơ, trữ tình và mang nét tiêu biểu trong tác phẩm.

Nhà văn đã được biểu hiện nét phong phú trong phong cách sáng tác của mình đối với tác phẩm, cách xây dựng nhân vật tiêu biểu sâu sắc, mang những nét tiêu biểu trong phong cách sáng tác, tạo dựng nên hình ảnh nhân vật đặc trưng mang nét riêng trong phong cách sáng tạo của tác giả về nhân vật trong tác phẩm.